De VRT in de Hemelstraat. Onconventionele biotoop? Gewoon katholiek!

Tussen woensdag 7 september en zondag 11 september 2022 kwamen reporter Karine Claassen en haar ploeg naar de priorij van het Allerheiligste Sacrament in de Hemelstraat, Antwerpen. Haar reportage wordt deze dinsdag 23 april 2024 op VRT Canvas uitgezonden. Luister of lees nog eens de preek van E.H. Bochkoltz op zondag 11 september 2022 ter gelegenheid van het bezoek van de reporter.

Dierbare gelovigen,

"Maria Bambina" - de verjaardag van de H. Maagd Maria

Het is een vreugde om vandaag hier te zijn omdat het zondag is. En zondag is het de dag des Heren! Het herinnert ons eraan dat we niet alleen zijn. God is met ons. Dat weten we elke dag van de week, maar op zondag des te meer. God is onze Vader. En Maria onze Moeder. 
Vandaag eren wij in onze kapel de Heilige Maagd Maria op een bijzondere manier voor haar verjaardag, 8 september. Dit is de reden van onze verering en de kleine processie die wij zullen houden ter ere van Maria Bambina, wier beeld wij hier in onze kapel hebben staan. 
In het Evangelie vinden we geen nauwkeurig document over de geboorte van Maria. Het was echter een gebeurtenis van zeer groot belang voor de redding van de mensheid. 
Op 8 september, het feest van de Geboorte van Maria, negen maanden na het feest van de Onbevlekte Ontvangenis op 8 december, zegt de Kerk ons in een antifoon van het brevier: "Uw geboorte, o Maagd, Moeder van God, was een boodschap van troost en vreugde voor de hele wereld, want uit u is geboren de Zon der Gerechtigheid, Christus, onze God, die ons van de vloek heeft verlost om ons de zegen te schenken, en die, de dood overwinnend, ons het eeuwige leven heeft geschonken". 
Een onvergelijkbare dag voor hemel en aarde!
De eersten die zich verheugden over Maria's geboorte waren zeker haar ouders, Joachim en Anna. Het Evangelie zegt ook niets over hen, maar de traditie heeft het goedgemaakt. Zij waren zeer deugdzaam en de Kerk heeft hen onder de heiligen geplaatst. 
Details van hun leven zijn ons nagelaten in de apocriefe evangeliën, door onbekende auteurs. De moeilijkheid is om in deze geschriften de werkelijk historische gegevens te onderscheiden, vaak vermengd met elementen van pure verbeelding. 
De oudste traditie, die uit de tweede eeuw dateert, is opgetekend in het "Proto-evangelie van Jacobus", toegeschreven aan de heilige Jacobus de Mindere, bisschop van Jeruzalem.
Volgens dit geschrift is dit de manier waarop Maria's geboorte waarschijnlijk aan haar ouders werd aangekondigd. Ik lees:
"Joachim en Anna waren op hoge leeftijd en hadden geen kinderen. Toen ze ouder werd, klaagde Anna over haar onvruchtbaarheid. Toch baden zij en haar man dikwijls in de hoop dat zij eindelijk gezegend zou worden zoals Sarah, de vrouw van Abraham. Elk van de echtgenoten werd door een engel verzekerd dat God hen zou horen. En zie, Joachim kwam met zijn kudde, en Anna stond aan de deur, en zij zag Joachim komen, en naar hem toe rennend, hing zij hem om de hals, zeggende: Nu weet ik dat God mij zeer gezegend heeft, want zie, ik, die onvruchtbaar was, verwacht een kind in mijn schoot... Na negen maanden baarde Anne een dochter, en zij werd Maria genoemd."
Het is deze verjaardag die we vandaag vieren.

VRT in de Hemelstraat

Vandaag, en sinds woensdag, verwelkomen wij ook een ploeg van journalisten die het dagelijkse leven van onze priorij komen filmen om een reportage te maken voor Canvas. 
Twee vragen kunnen opkomen. 
Ten eerste, waarom hebben deze journalisten ons gevraagd om ons dagelijks leven te komen volgen?
En ten tweede, waarom hebben we hun aanbod aangenomen?
Op de eerste vraag: waarom hebben zij ons gevraagd te komen en ons dagelijks leven te volgen, luister hier naar de intentieverklaring die zij ons gestuurd hebben: ik lees

Reporter Karine Claassen brengt 72 uur door met bijzondere Vlamingen in onconventionele biotopen. Zonder dat we het beseffen ligt er een wereld voor onze neus die we niet écht lijken te kennen. 
In ‘72 uur’ zoekt Karine naar Vlamingen in onconventionele biotopen en vraag hen 72 uur de tijd om hen beter te leren kennen. Aparte Vlamingen die er aanvankelijk misschien minder voor open staan om drie dagen een camera toe te laten in hun leven. Mensen van verschillende pluimage. Schuchter of net héél extravagant en misschien ver weg van onze eigen leefwereld. Ze laten Karine en haar ploeg uitzonderlijk toe in hun biotoop terwijl ze zoeken naar een manier om elkaar te leren kennen en beter te begrijpen. Het zijn werelden en verhalen die echt als parallelle universums aanvoelen. De kijker krijgt het gevoel dat hij daar 72uur lang mee in wordt ondergedompeld.
Het doel is onze samenleving beter leren begrijpen, voorbij de oppervlakte.

Ok. Bijzondere Vlamingen in een onconventionele biotoop. 
Volgens Parcum (PARCUM is het door de Vlaamse overheid erkende museum en expertisecentrum voor religieuze kunst en cultuur), volgens Parcum dus zijn er nog 1786 kerken in Vlaanderen en 298 in de provincie Antwerpen. 
Iedereen kent de uitdrukking "onder de kerktoren". In alle dorpen van Vlaanderen.
Dus is onze traditioneel katholiek biotoop onconventioneel? 
Het is een beetje waar. Sinds de revolutie die het Tweede Vaticaans Concilie in de Kerk teweeg gebracht heeft, zijn de kerken leeggelopen. Ze zijn er nog, de stenen zijn er nog, maar de gewone Vlamingen weten niet echt meer waarom hun voorouders ze bouwden en vinden er niet langer de leer van de boodschap van Jezus Christus in om hun zielen te voeden. 
Deze reden is het antwoord op de tweede vraag: waarom hebben wij toegelaten dat de televisie ons dagelijks leven filmde? Omdat we dachten dat het een goede manier was om de mensen eraan te herinneren dat wat vandaag onconventioneel lijkt, buitengewoon, wel steeds bestaat: jonge priesters, soutanes, processies, een levendige, vreugdevolle, lachende parochie, met kinderen, met gezinnen, trots op onze kapel, dankbaar voor het geloof. Dit alles was vijftig jaar geleden nog de gewoonste zaak van de wereld in alle steden en dorpen van Vlaanderen en België. 
Het is waar dat wij soms slechte ervaringen gehad hebben met de pers, met journalisten die de waarheid verdraaien. Daarom staat in het contract tussen ons en de productie dat het televisieprogramma alleen na inzage en met onze schriftelijke toestemming mag uitgezonden worden. Maar na een paar dagen met de journaliste ploeg te hebben doorgebracht, konden we zien dat ze oprecht op zoek waren om een wereld te leren kennen, onze wereld, een katholieke, traditionele wereld, waarvan de dagen worden gesust door gebed en de blik op God gericht. En wij hopen van harte dat zij erin zullen slagen deze realiteit via hun beelden over te brengen. 
Onconventionele biotoop...
Ik zal u mijn leven niet vertellen maar jullie weten dat ik in Namen geboren ben. Daar was het oude Sint-Camillus-ziekenhuis. Sint-Camillus van Lellis was een religieuze priester en verpleger, stichter van de Orde voor de behandeling van zieken in ziekenhuizen. Ja, dit is ook de Katholieke Kerk. 
Ik ging naar de basisschool Notre-Dame de Beauraing in Meux, kleine dorp. Hoe vaak zijn wij niet berispt, kinderen, omdat wij tijdens het voetballen de vingers braken van het beeld van de Maagd met het gouden hart, dat in het midden van de speelplaats stond. Als kind wisten wij het niet, maar wij groeiden op onder Maria’s blik, midden op de speelplaats.
Het was aan het Instituut Saint-Louis in Namen dat ik mijn middelbare studies deed. Saint-Louis de Gonzague, of Aloysius van Gonzaga, patroonheilige van de jeugd, was een seminarist bij de Jezuïeten die op 23-jarige leeftijd in Rome stierf in dienst van de pestlijders. Hij droeg de slachtoffers van de pest op zijn schouders. Dit is het model dat de Kerk aan katholieke jongeren geeft.
Als wij verwijzen naar de Michelingids, Lonely Planet of Trip Advisor, kunnen wij niet naar België komen en een bezoek aan de Sint-Michiels- en Sint-Goedelekathedraal in Brussel missen, wij mogen de Sint-Rombaut-toren in Mechelen niet missen. De Onze-Lieve-Vrouwekathedraal in Antwerpen is een prachtig juweeltje, zoals Sint Bavo in Gent en de Sint-Salvatorskathedraal in Brugge. Volgens Unesco is de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal van Doornik één van de meest indrukwekkende getuigen van westerse kunst. Maar dit zijn geen musea! Dat zijn kerken. Waarom dan hebben onze voorouders 2000 jaar lang zulke prachtige kerken gebouwd, zulke grote kathedralen?
Omdat de mens fundamenteel religieus is. Spiritueel.
Kardinaal de Kesel, onze kardinaal van Mechelen, zei het in een interview in juni 2018 met KTO terecht: “Dit proefschrift, over de privatisering van religie en alles wat religieus is, is oneerlijk en bovendien denk ik dat het ook gevaarlijk is. Het spijt me, er zijn tendensen in de maatschappij die graag een samenleving zonder religie zouden willen, waarin religie volledig geprivatiseerd is, maar de godsdienst is er, het is een antropologisch fenomeen. Ik ben er heilig van overtuigd dat de mens een religieus wezen is." Dit zei de kardinaal.
Onconventioneel biotoop?
Ik zal hier eindigen. In 2005 organiseerden Canvas en Radio 1 het televisieprogramma "De grootste Belg". En na enkele maanden uitzenden was het pater Damiaan die werd gekozen. De grootste van de Belgen.
De grootste Belg is de Apostel van de melaatsen. Dat wij dezelfde ijver mogen hebben, dierbare gelovigen!
Pater Damiaan vertelde hoe zijn eerste Mis in Molokai verliep, dezelfde Mis die wij hier in de Hemelstraat opdragen. Hetzelfde missaal! Dezelfde soutane, dezelfde gewaden.
Onconventionele biotoop? Bijzondere Vlamingen?
Pater Damiaan vertelde dus: de geur was ondraaglijk. De melaatsen waren de kerk binnengedrongen. Toen hij op het punt stond het lichaam van Jezus in zijn handen te dragen, zag hij achter het altaar een gescheurd, misvormd gezicht. Het is lepra. Het gezicht van melaatsheid. En daar, tijdens de Mis, begreep hij dat de aanwezigheid van de priester en de hulp van de Sacramenten deze arme zieke mensen zouden helpen. Ze hadden niets meer, maar dankzij hem konden ze God ontvangen.
Hij werd de Grootste Belg door zijn zorg voor melaatsen. Maar daarvoor had hij de eredienst nodig, hij had de Mis nodig, hij had gebed nodig.
Vandaag, om de sociale en economische crisis het hoofd te kunnen bieden, bevestigen wij, dat wij en België, in Vlaanderen, alle levende krachten nodig hebben. Zelfs de spirituele kracht. Het katholiek geloof. Wij hebben de H. Mis nodig, de eredienst en het gebed.
Maar een authentieke eredienst. Traditioneel. De H. Mis aller tijden. De H. Mis van de H. Pastoor van Ars, van de H. Don Bosco, van Paus Sint Pius X, van Pater Damiaan. 
Net als aartsbisschop Lefebvre, hoop ik aan het eind van mijn leven de woorden van de H. Paulus te kunnen herhalen: "Ik heb doorgegeven wat ik ontvangen heb ". Niets nieuws, niets bijzonders. Gewoon Katholiek.
De wereld van vandaag denkt misschien dat het onconventioneel is, maar zal deze wereld, zal deze opgewonden, verstoorde, verontruste wereld vrede en rust kunnen vinden als zij zich niet weer tot God wendt?
Twee duizend jaar geleden zei Jezus al aan zijn leerlingen: 
“Niemand kan twee heren dienen”. (Mt 6, 24) 
“Weliswaar leeft gij in de wereld in verdrukking, maar hebt goede moed: Ik heb de wereld overwonnen”. (Jo 16, 33)